Op 1 juli 2023 is het 150 jaar geleden dat de slavernij formeel werd afgeschaft in de voormalige Nederlandse koloniën. Het Nederlandse koloniale slavernijverleden is een pijnlijk en ook onderbelicht onderdeel van onze gedeelde geschiedenis. Vanaf 1 juli 2023 start daarom het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Tijdens dit Herdenkingsjaar staat het Nederlands Koninkrijk hierbij stil en bij hoe deze geschiedenis vandaag de dag nog een negatieve rol speelt in het leven van mensen.
Het VriendenLoterij Fonds steunt verschillende initiatieven die bijdragen aan het blijvend vergroten van de kennis over dit verleden en verbinding in de samenleving: The Black Archives, KIP REPUBLIC, Stichting Pier21 en Sites of Memory organiseren exposities, voorstellingen en ruimte te maken voor onderbelichte aspecten en verborgen verhalen en zo met elkaar naast nieuwe perspectieven ook verborgen en onderbelichte aspecten en verhalen over het slavernijverleden zichtbaar maken.
1. Exposities The Black Archives
The Black Archives is een uniek historisch archief waar je terechtkunt voor inspirerende gesprekken, inhoudelijke activiteiten en boeken vanuit zwarte en andere perspectieven. In het Herdenkingsjaar organiseert The Black Archives verschillende exposities over onderbelichte aspecten van de Nederlandse slavernijgeschiedenis en de impact hiervan op de huidige samenleving. Samen met verschillende ‘communities’ in Nederland vertellen ze verborgen verhalen en creëren ze nieuwe perspectieven op historische en hedendaagse kwesties.
Expositie & protestmars 'Geen Heling Zonder Herstel'
2. Free Heri Heri voor iedereen
KIP REPUBLIC maakt op de Surinaanse feestdag KetiKoti (1 juli) samen met honderden mensen het Surinaamse gerecht heri heri en deelt dit gratis uit. Dit gerecht - gemaakt met zoete aardappel, banaan, cassave, bakkeljauw en ei - werd door veel van tot slaaf gemaakte Surinamers op plantages over de hele wereld gekookt tijdens de trans-Atlantische slavenhandel. Mensen kunnen op verschillende plekken in het land aanschuiven, in gesprek gaan met elkaar en meedoen aan culturele randactiviteiten, zoals een koloniale stadswandeling.
Benieuwd waar je Free Heri Heri kunt vinden? Kijk dan hier.
3. Muziektheater van Pier21
‘Un dia nobo - In nije dei - Wan nyen dey’ is een eigentijdse voorstelling over de doorwerking van de slavernij in Friesland. Met humor, theater, dans en muziek wordt aandacht gevraagd voor de overeenkomsten tussen verschillende gemeenschappen in Friesland. Met stadswandelingen langs sporen van het slavernijverleden en nagesprekken komen groepen die elkaar misschien niet zo vaak tegenkomen met elkaar in contact. De voorstelling is te zien in Tuin Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden.
4. Theatrale stadswandeling Free to be Free
Free to be Free is een locatievoorstelling van Sites of Memory over vrijheid en verzet. Het is een theatrale stadswandeling langs verhalen en plekken die verbonden zijn aan de koloniale geschiedenis in Amersfoort, Deventer, en Utrecht. Het publiek bevindt zich middenin in de historische verhalen en is daarmee onderdeel van het verhaal. Het publiek ziet de leefomgeving en gedeelde geschiedenis vanuit een nieuw perspectief en wordt aan het denken gezet over het maatschappelijke debat over het koloniale verleden. Rondom de voorstelling is er een verdiepingsprogramma dat ruimte biedt voor ontmoeting en uitwisseling tussen de makers, historici en het publiek. Door het faciliteren van gesprekken, workshops en een podcastreeks.