Loes: “Ik ben trots dat onze vrijwilligers ruimte krijgen om zichzelf te ontwikkelen”

Vier jaar geleden las Loes van der Meulen dat Arnhem heel hoog op de lijst van armoede staat. Ze verbaasde zich hierover en begon zich erin te verdiepen. Haar idee: laten zien dat groente en fruit geen luxeproducten hoeven te zijn, een ontmoetingsplek creëren én tegelijk voedselverspilling tegengaan. Zo ontstond de door Stichting DOEN gesteunde SRV-wagen De Blauwe Tomaat. Wij gingen met Loes in gesprek over de mooie kanten van het sociale ondernemerschap, maar ook over de hindernissen.

SRV-wagen De Blauwe Tomaat rijdt door verschillende wijken van Arnhem en verkoopt vers voedsel voor een lage prijs. Het voedsel bestaat zoveel mogelijk uit B-keus producten die afkomstig zijn van groothandel SC van Ravenswaaij. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt doen werkervaring op in de wagen en mensen met een kleine beurs doen er goedkoop boodschappen.

Loes: “We hebben vooral de wijken gekozen waar geen winkels zijn of bijvoorbeeld veel oudere mensen wonen. De Blauwe Tomaat heeft als doel voedsel, zoals groente en fruit, te verkopen en is tevens een middel om elkaar te ontmoeten.”

Deze ontmoetingsplekken worden gecreëerd door bij elke halte een terrasje met koffie uit te stallen. Een plek voor buren om met elkaar kennis te maken, een leuk uitje voor oma en kleinzoon of gewoon wat gezelligheid voor eenzame buurtbewoners.

Loes: “Een van de klanten heeft omdat hij goed voor zichzelf is gaan zorgen nu ook contact met zijn buurman, die bijvoorbeeld soep komt eten. Dat vind ik heel mooi om te zien.”

Duidelijk wordt dat het vooral om de kleine gebaren gaat die maken dat De Blauwe Tomaat een echte toevoeging voor Arnhem is.

Loes: “Je ziet dat men opleeft als je ze bijvoorbeeld vraagt ‘hoe voel je je nu?’ nadat ze een operatie hebben gehad.”

Naast het overduidelijke enthousiasme en de sociale indruk die Loes achterlaat is ze zeker ook een doorzetter. Het starten van de onderneming ging namelijk niet altijd van een leien dakje. Zo vertelt Loes dat in het begin de wagen niet startte, omdat het in de winter te koud én in de zomer juist te warm was. Ook de manier van inkopen liep anders dan verwacht. In tegenstelling tot het bloei- en groeiseizoen blijkt in de winter bijna geen B-keus verkrijgbaar. Hierdoor verkoopt De Blauwe Tomaat in de zomer een stuk meer producten uit het voedselverspillingsassortiment. “Er worden dan bijvoorbeeld minder mooi gevormde aardbeien verkocht, meloenen die wat schade aan de schil hebben of tomaten die niet allemaal dezelfde grootte hebben.”

Loes: “Het is niet zo dat onze hele wagen vol ligt met verspilling. Dat dacht ik wel, maar dat is nooit gelukt. Het beslaat nu hooguit 1/3 van ons assortiment.”

Dat het assortiment voor een groot gedeelte uit andere producten bestaat komt volgens Loes met name door de vraag van de buurtbewoners. Zij merkte dat producten die er niet zo mooi uitzien minder goed verkochten.

Loes: “Dat is ook niet zo gek. Als je een budget van 3 of 4 euro per dag hebt koop je liever producten die langer goed blijven dan iets dat vandaag gegeten moet worden. Heb je wat meer te besteden dan kun je daar misschien wat concessies in doen.”

De grootste hindernis was echter van andere aard. Het bleek gewoonweg lastig om een goede chauffeur te vinden en een passend team van vrijwilligers samen te stellen.

Loes: “Vrijwilligers zijn juist zo’n essentieel onderdeel van De Blauwe Tomaat. Het bleek moeilijker om vrijwilligers te vinden die gezelligheid brengen, uitstralen waar je als organisatie voor staat en die niet te veel met hun eigen problematiek zitten.”

Maar de aanhouder wint, want ondertussen heeft De Blauwe Tomaat een team van ongeveer twintig vrijwilligers die allemaal reeds langere tijd onderdeel zijn van de organisatie. “Bij het merendeel van de vrijwilligers was de afstand tot de arbeidsmarkt en/of maatschappij best groot. Hierdoor hadden zij in het begin moeite om contact te maken, maar halen zij nu juist veel plezier uit het maken van een praatje met anderen.” Doordat ze sociale vaardigheden ontwikkelen vinden zij bovendien eerder een baan.

Loes: “Ik ben trots dat onze vrijwilligers ruimte hebben gekregen om zichzelf te ontwikkelen, zo kan iemand ook meer uit zijn schulp komen.”

Met de bijdrage van DOEN wordt de verdere ontwikkeling en professionalisering van De Blauwe Tomaat mogelijk gemaakt. Loes is erg dankbaar voor deze samenwerking en zegt “de samenwerking en het persoonlijke contact met DOEN heeft mij de vrijheid gegeven om te focussen op het ondernemerschap in plaats van mij tegen te laten houden door geldzorgen.”

Loes: “Om écht zelfvoorzienend te worden zijn we gestart met het bieden van fruit-abonnementen aan ondernemers. Met steun van DOEN hebben we mooie fruitkratjes kunnen kopen en meer zichtbaarheid kunnen creëren.”

De afgelopen periode stond dit op een laag pitje, doordat ondernemers in deze tijden niet per se fruit op de werkvloer nodig hebben. Maar dat wil Loes de komende tijd weer oppakken. Ook denkt ze erover na om uit te breiden naar een andere stad.