Dennis: “Wie wast de billen van de buurman als de overheid daar geen zorg meer voor draagt?”

Zorgzame buurten waar mensen eigenaarschap voelen en zeggenschap hebben over hun eigen zorg en welzijn. Samen met bewoners en organisaties bouwt Zorgvrijstaat aan sterke netwerken en nieuwe voorzieningen waarmee mensen grip krijgen op hun eigen gezondheid en de kwaliteit van leven. Omdat mensen zichzelf soms met moeite staande houden en de weg naar passende ondersteuning niet altijd weten te vinden. Wij spraken met Dennis Lohuis, een van de starters van dit initiatief in Rotterdam West.

Zorgen voor elkaar

“Het is een uit de hand gelopen bewonersinitiatief,” legt Dennis uit. Sinds 2013 richten hij en Alexander Hoogendoorn zich op het organiseren van buurtbewoners en het zorgen voor elkaar. Daarvoor zijn ze allebei vanuit verschillende achtergronden met zorg en welzijn bezig. Maar ze maken zich zorgen om de ingrijpende veranderingen in de zorg en besluiten te gaan samenwerken.

Ze gaan aan de slag in hun eigen wijk, Delfshaven. Daar zien ze dat veel mensen iets doen voor een ander en besluiten dat het goed is om die initiatieven aan elkaar te verbinden en te versterken en waar nodig zelf initiatieven te starten. Hierdoor ontstaat een zorgzame en zelfredzame wijk waar bewoners met elkaar in contact komen en zoveel mogelijk samen voor elkaar zorgen.

Ze krijgen de kans om een wijkontmoeting te hacken en in gesprek te gaan met de buurtbewoners en gemeente over de ‘Wat doe je al voor een ander?’. Er komen vragen aan bod als; ‘Wie wast de billen van de buurman als de overheid daar geen zorg meer voor draagt? Waar liggen de grenzen?’ Komen ze op interessante (menings)verschillen, dan schilderen ze dat op een sandwichbord en gaan ermee de straat op. Dennis: “Dat is tekenend voor onze mentaliteit; mensen een gezicht geven en zichtbaar maken met een beetje ruigheid.”

Koken en klussen

Naast in gesprek gaan met de gemeente én de buurtbewoners, organiseren ze ook activiteiten, zoals een klussendienst. Hiermee doen ze woningaanpassingen voor mensen, zodat ze er kunnen blijven wonen. Ook Dennis doet wekelijks klussen bij mensen thuis, zoals het maken van een rollator of het monteren van een beugel bij een 90-jarige man die een bad met douche erin heeft. “We doen de normaalste dingen van de wereld, maar het is wel bijzonder dat we het voor elkaar krijgen en hoe we dat doen.”

Dit werk geeft Dennis veel voldoening. “Als je dan aan de andere kant met beleidsmakers aan het praten bent, zorgt dat ervoor dat het spannend blijft en je het in balans kunt houden.”

Een ander initiatief van Zorgvrijstaat is de aanschuifkalender. Maandelijks verspreiden ze deze kalender waarop alle regelmatige, betaalbare en voor iedereen toegankelijke buurtmaaltijden te vinden zijn. “Zo worden de voorheen ‘losse’ buurtmaaltijden een voorziening voor de wijk, die ook veel minder kwetsbaar is. Stopt het aanschuiven op de ene plek, dan komt er ergens anders wel weer eentje bij.”

‘Hindernissen zijn niet altijd beperkingen’

Trots is Dennis op het feit dat ze nog steeds met dezelfde dingen bezig zijn als toen ze begonnen, en dat ze trouw zijn gebleven aan hun doelen. “Af en toe wordt de vorm anders dan we ooit bedacht hadden, maar we volgen nog steeds onze missie. We zijn flexibel en kunnen goed reageren op kansen die we krijgen. Dan zijn hindernissen niet altijd beperkingen. Het zorgt er alleen voor dat je een bepaalde kant op gaat.”

Toekomstplannen

Op dit moment is Zorgvrijstaat bezig aan een nieuw meerjarenplan, genaamd ‘Werk maken van Burgerzaken’. Hiermee willen ze vorm geven aan eigenaarschap en zeggenschap en ervoor zorgen dat mensen die iets doen voor een ander, daar ook voor betaalt krijgen. “Er zijn zoveel initiatieven, maar we moeten echt naar een andere manier van denken en werken. Er moet een omkeer komen en geldstromen moeten anders ingezet worden.”

Met de bijdrage van DOEN kan Zorgvrijstaat haar activiteiten uitbreiden, meer mensen ‘opleiden’ die mee ontwikkelen en haar impact vergroten. Zodat ze een beweging van mensen kunnen creëren die met elkaar werken aan zorgzame buurten en leren hoe dat kan. “De steun van DOEN geeft ons de ruimte om te ontwikkelen en dingen goed neer te zetten. Ons af te vragen; wat is er nodig en hoe gaan we daar vorm aan geven?”