Criteria - Stichting DOEN

Aanvragen komen eventueel in aanmerking voor een bijdrage van DOEN als ze voldoen aan de volgende criteria*:

1. De aanvrager is een rechtspersoon (aanvragen van individuen worden niet in behandeling genomen).
2. Het initiatief wordt uitgevoerd op basis van een helder en gedegen plan (SMART), waarbij het aannemelijk is dat de binnen het initiatief vooraf (zelf) geformuleerde doelen worden gerealiseerd.
3. De begroting en dekking van het initiatief zijn inzichtelijk en realistisch met een reële kosten-batenverhouding.
4. Initiatieven van organisaties die zelf over voldoende middelen beschikken om het initiatief te realiseren (in de vorm van reserves/eigen vermogen) komen niet in aanmerking voor ondersteuning door DOEN.
5. Het initiatief kent een transparante governance structuur met duidelijk gescheiden functies.
6. De voorgestelde activiteiten bewerkstelligen een structurele ontwikkeling en blijvend effect.
7. Het initiatief sluit aan op een aantoonbare behoefte en is goed ingebed.
8. Het initiatief heeft een ondernemende aanpak. Dit vertaalt zich bijvoorbeeld in een eigen bijdrage van de initiatiefnemers, bijdragen van samenwerkingspartners of een helder plan met betrekking tot de financiële duurzaamheid.

* Deze algemene criteria en uitsluitingen zijn niet van toepassing op de initiatieven die gefinancierd worden vanuit het Postcode Loterij Buurtfonds. Hiervoor gelden aparte criteria en uitsluitingen die te vinden zijn op www.postcodeloterijbuurtfonds.nl.

DOEN levert geen financiële bijdrage aan:
1. Initiatieven met een louter commerciële doelstelling.
2. Opzichzelfstaand (wetenschappelijk) onderzoek, debatten, seminars, congressen, symposia en conferenties.
3. Bewustwordingscampagnes/-activiteiten.
4. Regulier onderwijs, nadrukkelijk educatieve projecten en lespakketten.
5. Gezondheidszorg, zorgverlening, eerste lijnshulpverlening (met inbegrip van rechtshulp en reclassering), sanitatie en (drink)waterprojecten.
6. Noodhulp.
7. Studiebeurzen, stages, studiereizen, studentenuitwisselingen, opzichzelfstaande studentenactiviteiten, groepsreizen, (kinder)vakantie(kampen), (dag)excursies.
8. Jubilea en andere festiviteiten, opzichzelfstaande (buurt)activiteiten, feesten, benefietconcerten en/of opzichzelfstaande (pop)festivals.
9. Aankoop en/of behoud van vastgoed, cultureel erfgoed, plaatsen en/of onderhouden van monumenten en kunstwerken.
10. Opzichzelfstaande restauraties en bouwactiviteiten waaronder renovaties en verbouwingen (tenzij deze investeringen nieuwe arbeids- of (leer-)werkplekken of ontmoetingsplekken creëren).
11. Initiatieven die zich richten op amateurkunstbeoefening, zoals koren, fanfares, etc.
12. Opzichzelfstaande aanschaf van instrumenten, materialen (bijv. nieuwe uniformen), apparatuur, transportmiddelen en/of inventaris (bijv. computers, kantoorinrichting).
13. Opzichzelfstaande productie van: films, documentaires en tv-series (tenzij expliciet gericht op een of meerdere programma’s van DOEN en met uitzendgarantie), cd’s, dvd’s of cd-roms, boeken, publicaties, magazines en/of websites.
14. Initiatieven met een primair politieke of religieuze doelstelling en/of achtergrond.
15. Initiatieven van overheden en overheidsinstellingen.
16. Initiatieven van partners van de Nationale Postcode Loterij of de VriendenLoterij.
17. Initiatieven van organisaties met een onevenredig groot eigen vermogen: vrije reserve van meer dan 1,5 maal de jaarlijkse uitvoeringskosten.

* Deze algemene criteria en uitsluitingen zijn niet van toepassing op de initiatieven die gefinancierd worden vanuit het Postcode Loterij Buurtfonds. Hiervoor gelden aparte criteria en uitsluitingen die te vinden zijn op www.postcodeloterijbuurtfonds.nl.

De komende jaren steunt DOEN voorlopers die werken aan een duurzame en inclusieve samenleving in binnen- en buitenland. De focus ligt hierbij op ‘beter doen’ in plaats van ‘minder slecht’.

DOEN zet in op herstel van onder meer de bodem, lucht, water en het (her)gebruik van grondstoffen. Met als doel het creëren van een gebalanceerde ecologische leefruimte.

DOEN zoekt naar voorlopers die op nationaal en internationaal niveau werken binnen een regeneratieve economie:

1. DOEN ondersteunt ondernemers die met nieuwe businessmodellen werken aan landschapsherstel of regeneratieve landbouw.
2. DOEN ondersteunt ondernemers die zich inzetten voor vermindering van het grondstoffengebruik of vervanging van grondstoffen door natuurlijke materialen.
3. DOEN ondersteunt burgercollectieven die een regeneratieve economie in de praktijk brengen.

Inhoudelijke criteria

1. Het initiatief versterkt gemeenschappen die onevenredig geraakt worden door klimaatverandering (klimaatadaptatie, systeemherstel en inclusiviteit).
2. Het gaat om een innovatieve oplossing voor de nieuwe ecologische balans (bijvoorbeeld aan de ontwerpkant/eerder in de keten).
3. Er wordt op ondernemende wijze een nieuwe trend/ontwikkeling in gang gezet.
4. Het initiatief legt een positieve verbinding tussen actief menselijk handelen en ecologie (door te doen ontstaat verbetering).
5. Het initiatief werkt aan regeneratie van een lokaal ecosysteem, door een gebiedsgerichte aanpak in samenwerking met meerdere stakeholders.

Algemene criteria

1. Het initiatief past bij de transities die DOEN wil versnellen.
2. DOEN besteedt speciale aandacht aan initiatieven die in een pilot- en/of startfase verkeren. Na deze fase, waarin DOEN als katalysator werkt, moet het initiatief uitgebouwd kunnen worden zonder de steun van DOEN. Bij voorkeur via geschikte partners die al bij de startfase betrokken zijn.
3. Het gaat om een sociale en/of duurzame onderneming, burgercollectief of sectorversterkend initiatief, dat een eigenzinnige, verrassende en creatieve aanpak hanteert en is gericht op financiële zelfstandigheid.
4. De (lokale) initiatiefnemer is in staat om met het initiatief een voorbeeldfunctie te vervullen voor de sector.
5. Het betreft een vraag gedreven aanpak, opgezet met alle relevante stakeholders en ingebed in de lokale context.
6. Het initiatief is vernieuwend en de sociale en ecologische impact ervan is structureel.
7. Het initiatief is voorbij de onderzoeksfase en bevindt zich in een pilotfase of fase van vroege marktintroductie.
8. Het initiatief wordt uitgevoerd in Nederland (inclusief Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de BES eilanden) en Oost-Afrika.

Uitsluitingen

1. Ontwikkeling van techniek (in de R&D-fase).
2. Energiebesparing of -opwekking door middel van afvalstromen en/of recycling.
3. Het opzetten of uitvoeren van certificeringtrajecten.
4. Initiatieven die alleen gericht zijn op productniveau.
5. Initiatieven die voornamelijk gericht zijn op dierenwelzijn.
6. Politieke of bewustwordingscampagnes.
7. Initiatieven die puur gericht zijn op het verbeteren van levensomstandigheden, zogenaamde ‘Livelihood’-projecten.
8. Puur technologisch gedreven oplossingen, zoals kweekvlees.

Het moet voor iedereen mogelijk zijn actief deel te nemen aan de maatschappij. Helaas staan er nog te veel mensen aan de zijlijn. Het ontbreekt hen bijvoorbeeld aan opleiding, kwalificaties of een (sociaal) netwerk. Of mensen ervaren barrières vanwege psychische of lichamelijke beperkingen waardoor zij niet volwaardig aan de huidige, complexe samenleving kunnen deelnemen. Sociale ondernemingen geven hen de kans om weer mee te doen. De afgelopen jaren heeft het VriendenLoterij Fonds vele sociale ondernemingen ondersteund. Het VriendenLoterij Fonds wil sociaal ondernemen van niche naar norm brengen en richt zich mede daarom nadrukkelijk ook op sectorversterkende initiatieven en op sociale ondernemingen die intensief samenwerken met het reguliere bedrijfsleven.

Het VriendenLoterij Fonds steunt sociale ondernemers en sectorversterkende initiatieven die aan zoveel mogelijk van de onderstaande criteria voldoen:

1. Het initiatief is gericht op arbeids- en/of maatschappelijke participatie van sociaal kwetsbare groepen in de samenleving.
2. Er ligt een bestaansmodel aan ten grondslag.
3. Het initiatief heeft naast aantoonbare sociale impact ook ofwel groene impact (duurzame of circulaire aspecten) ofwel raakvlakken met het DOEN-thema Veranderkracht van verbeelding.
4. Het initiatief speelt zich bij voorkeur af in een sector waarin sociaal ondernemen nog minder vanzelfsprekend is.
5. Het initiatief draagt bij aan het versterken van de gehele sector van sociaal ondernemen en een inclusieve, reguliere arbeidsmarkt.
6. Het initiatief wordt uitgevoerd in Nederland (inclusief het Caribisch deel van het Koningrijk der Nederlanden).

Voor meer informatie en het indienen van een aanvraag zie vriendenloterijfonds.nl.

Bestaanszekerheid

Op dit moment oriënteert DOEN zich op haar rol die ze kan spelen in het ondersteunen van initiatieven die op een innovatieve manier werken om nieuwe vormen van bestaanszekerheid te realiseren en de veerkracht te bevorderen van kwetsbare mensen. We zijn op zoek naar radicale experimentele initiatieven die systeem doorbrekend kunnen zijn.

Aanvragen voor initiatieven die hier betrekking op hebben kunnen als two-pager per mail direct worden ingediend bij één van de programmamanagers (Safka Overweel of Reineke Schermer) en niet via de website. De two-pager kan worden opgestuurd naar [email protected] (teammedewerker).

De komende jaren richt DOEN zich binnen de kunsten nog sterker op het stimuleren van radicale verbeelding als een collectief proces. We noemen deze sociale kunstpraktijken social practice. Hierbij vormen veranderingen in de samenleving aanleiding voor projecten en komen individuen en gemeenschappen samen in een gezamenlijk artistiek verbeeldingsproces.

DOEN zoekt naar voorlopers die in binnen- en buitenland werken aan de veranderkracht van verbeelding, waarbij een veelvoud aan perspectieven centraal staat. DOEN ondersteunt:

1. Kunst- en cultuurprojecten die radicale verbeelding inzetten om mensen te laten zien dat een andere wereld mogelijk is en die werken aan het creëren van, en ruimte bieden aan, een veelheid aan perspectieven.
2. Kunstenaars die mensen en gemeenschappen betrekken bij hun artistieke proces (social practice) en daarmee gezamenlijk tot alternatieve perspectieven komen .
3. Initiatieven binnen de kunst- en cultuursector die zoeken naar horizontale, gelijkwaardige en meer inclusieve samenwerkingsvormen.

Voor zowel initiatieven in Nederland (inclusief Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de Nederlandse gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba) als daarbuiten gelden de volgende inhoudelijke criteria:

    1. Radicale verbeelding
Radicale verbeelding is het vermogen om de wereld te verbeelden niet zoals deze is, maar zoals deze kan zijn. Radicale verbeelding gaat hierbij niet alleen over de toekomst, maar ook over het heden en verleden. De kunst van deze verbeelding kan schijnbaar onbetwiste, dominante waarheden bevragen en ruimte geven aan een veelvoud van perspectieven, blikken, stemmen en verhalen. Het proces van verbeelding is hiermee collectief.

2. Social practice    
DOEN werkt graag met kunstenaars en culturele instellingen met een kunstpraktijk waarbij veranderingen in de samenleving aanleiding vormen voor projecten. En die individuele mensen en gemeenschappen in het artistieke proces betrekken en kunst en cultuur midden in de samenleving plaatsen. Dit vanuit een persoonlijke, onbevangen blik, met sociale betrokkenheid en buiten de gebaande wegen om. Deze social practitioners veranderen op een eigenzinnige wijze de regels van het spel, op grote en kleine schaal. Hierbij ontstaat een andere relatie tussen maker, publiek en andere betrokkenen, en een andere kijk op de wereld.

3. Inclusie
Voor echte betekenisvolle en duurzame verandering moeten de voorwaarden en mogelijkheden voor mensen om aan de samenleving deel te nemen verbeteren. Dit als tegenbeweging voor het proces van uitsluiting, isolatie en marginalisatie waarbij de stem van individuen en groepen minder gehoord of genegeerd wordt en zij minder toegang hebben tot voorzieningen, netwerken, kennis, ervaringen en gedachtenvorming in de samenleving. Het stimuleren van inclusie gaat verder dan het propageren van gelijkwaardigheid of diversiteit. DOEN wil concrete actie stimuleren om deelname aan de samenleving mogelijk te maken.

4. Verandering en beweging
Veel kunst- en cultuurinitiatieven zijn experimenten die de bestaande structuren van de culturele en andere sectoren op de lange termijn beïnvloeden. Ze zijn onderdeel van een grotere beweging en maken op deze manier samen betekenisvolle verandering mogelijk. Niet alleen binnen de culturele sector, maar óók daarbuiten, in de samenleving. Alleen zo kan kunst het publiek, in de breedste zin van het woord, andere perspectieven bieden en van onderop en vanuit niches maatschappelijke verandering brengen.

Naast deze inhoudelijke criteria gelden een aantal algemene criteria en uitsluitingen.

Algemene criteria  

1. Het initiatief heft een artistiek vertrekpunt.
2. Het initiatief past bij de transities die DOEN wil versnellen en draagt bij aan een gezondere balans tussen ecologische, sociale en culturele duurzaamheid.
3. Het initiatief weet nieuwe gemeenschappen te bereiken en aan zich te binden.
4. Het initiatief is niet eenmalig, maar erop gericht om werkwijzen structureel te veranderen en inzichten en resultaten in te bedden en te delen met andere DOEN-partners en sector(en).
5. Kunstenaars en culturele instellingen zijn bij de uitvoering van initiatieven erop gericht om zich met maatschappelijke partners en de maatschappij als geheel te verbinden. Ze verbinden partijen met elkaar waarvan het niet vanzelfsprekend is dat ze met elkaar samenwerken en ze onderzoeken hierbij alternatieve, meer gelijkwaardige samenwerkingsvormen.

Een aanvraag indienen voor ondersteuning van initiatieven in Nederland (inclusief Aruba, Curaçao, Sint Maarten en de Nederlandse gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba) kan bij het VriendenLoterij Fonds. Een aanvraag indienen voor ondersteuning van initiatieven buiten Nederland kan bij DOEN.

Uitsluitingen voor initiatieven buiten Nederland 

1. Initiatieven van organisaties uit Europa, de Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland komen niet in aanmerking voor ondersteuning.
2. Slechts bij uitzondering worden in Nederland of Europa gevestigde organisaties ondersteund, alleen wanneer er vanuit de lokale context een duidelijke meerwaarde wordt gezien.
3. DOEN draagt niet bij aan eenmalige uitwisselingen, festivals of eenmalige tentoonstellingen van kunstenaars, die niet zijn ingebed in een bredere strategie om duurzame en betekenisvolle veranderingen te creëren.