Jan Dirk: “Ieders buurman kan stiekem een hele goede fotograaf zijn”

We fotograferen er tegenwoordig op los, maar waar zijn we nou eigenlijk mee bezig? Waarom vinden we mooi wat we mooi vinden? Wat maakt een foto origineel? Met De Fotoclub des Vaderlands probeert Fotograaf des Vaderlands Jan Dirk van der Burg fotografiefenomenen en vraagstukken te kraken waar hij zelf na 15 jaar achter de lens nog steeds ‘geen hout van snapt’.

Als Fotograaf des Vaderlands werd Jan Dirk gevraagd ambassadeur te zijn van de fotografie. Anno 2021 is er aan foto’s geen gebrek. “Iedereen fotografeert zich te pletter. Maar wat doen we nou eigenlijk?” Naar het antwoord op die vraag ging Jan Dirk op zoek. Met steun van het VriendenLoterij Fonds startte hij De Fotoclub des Vaderlands, die bestaat uit een vijfdelige webserie en een online clubhuis.

De webserie

In een humoristische en inspirerende vijfdelige serie slingert Jan Dirk in zijn Fiat Panda door Fotoland en gaat hij op bezoek bij uiteenlopende fotografen. Zo komt hij terecht bij bouwkraanfotograaf Kees Kraan, die als hijskraanmachinist in Rotterdam tussen het hijsen door prachtige foto’s maakt, gewoon met zijn telefoon. Maar ook bij jetsetfotografe Linda Stulic, Stefano Keizers, die bijna Het Perfecte Plaatje won, en Meryem Slimani, die haar moeder vastlegt als über-stijlicoon.

Jan Dirk bevraagt beeldconventies, trapt ze hier en daar omver en kijkt ook kritisch naar zijn eigen werk. “Elke aflevering begint met een vraag. Waarom fotografeert iedereen een regenboog of ondergaande zon? Waarom is natuurfotografie zo populair? En waarom maak ik vaak foto’s in een serie?”

De webserie – 5 afleveringen van ongeveer een kwartier – is na de première op vrijdag 22 oktober iedere donderdag om 20.00 uur te zien op de Instagram-pagina @fotoclubdesvaderlands.

Fotografie is voor iedereen

De webserie laat volgens Jan Dirk goed zien dat iedereen vanuit zijn eigen perspectief iets unieks kan maken, ook met bijvoorbeeld alleen een iPhone. “Ieders buurman kan stiekem een hele goede fotograaf zijn.”

Jan Dirk hoopt dat de webserie een soort standaardwerk wordt voor iedereen die iets wil gaan doen met fotografie. “Dat als je de serie hebt gezien, je weet hoe je meer uit de wereld om je heen kunt halen.”

Het online clubhuis op Instagram

Alle fotografen (ja, ook jij!) nodigt Jan Dirk uit om hun fotogewoontes onder de loep te nemen. Via een online ‘clubhuis’ op Instagram (@fotoclubdesvaderlands) zoomt hij nóg dieper in op ons fotogedrag. Vijf weken lang deelt Jan Dirk er tips, geeft hij opdrachten, bespreekt hij inzendingen en reikt hij prijzen uit.

Offline clubavonden

Voor de echte diehards zijn er daarnaast gratis offline clubavonden. Als er een nieuwe aflevering online komt, verschijnt Jan Dirk ergens in het land met een Fotoclub meet-up, waar het thema van die week wordt besproken.

Haal meer uit de wereld om je heen

Jan Dirk wil mensen met zijn initiatief inspireren om zich te verwonderen over alles wat dichtbij hen ligt en om hen heen is. “Maak niet alleen maar foto’s van die ondergaande zon en kringverjaardag, maar ook van een boterham die op de grond is gevallen of je kind dat huilt. Hoe dagelijkser de onderwerpen, hoe inspirerender ze zijn.”

Steun van het VriendenLoterij Fonds

Met steun van het VriendenLoterij Fonds kon Jan Dirk dit project opzetten. “De steun van het fonds is het grote fundament onder de hele webserie. Je voelt je gedragen als maker als zo’n partij achter je gaat staan. En als je met een begroting werkt en mensen kunt betalen, ontstaat er een veel beter project.”

Jan Dirk had als fotograaf al wel individuele projecten gedaan, maar een webserie maak je met een hele crew. “Dan ben je met vijf mensen op pad die je ook moet betalen. Dat was wel iets waarvan ik dacht; groeit het me niet een beetje boven het hoofd? Maar de energie die je krijgt als het bijna af is, dat is waanzinnig. Dan vergeet je het hele voortraject.”