Stefan: “Wij voorkomen verspilling en gebruiken de héle appel”

Nieuwsoverzicht

Van pit tot schil. Met Project New Farm verwerkt Yespers alle delen van een appel in producten als appelstroop en granola. Hiermee bouwt deze voorloper met steun van DOEN aan een nieuwe, duurzame en inclusieve voedselketen. Initiatiefnemer Stefan Baecke vertelt over het project en hun missie om voedselverspilling te voorkomen.

Het voorkomen van reststromen

Bij het verwerken van fruit blijven er vaak resten over die worden weggegooid. Denk aan pulp, schillen en pitten bij het maken van sap. Om verspilling te voorkomen is Yespers in West-Afrika een ‘total use’ mangolijn aan het opzetten als corona opduikt. Het is te risicovol om ermee door te gaan, maar het proces van ‘total use’ dat ze daar hebben uitgedacht passen ze in Nederland op kleinere schaal toe met appels. Stefan: “Bij de transitie naar een inclusieve en duurzame keten is het belangrijk dat je zo min mogelijk reststromen produceert. Wij voorkomen verspilling en gebruiken de hele appel. Dat verlaagt de footprint gigantisch en is ook aantrekkelijk voor appeltelers, want hun kilo appels wordt meer waard.”

Verantwoordelijkheid voor de hele grondstof

Met Project New Farm onderzoeken Stefan en zijn collega’s wat ze met alle onderdelen van een appel kunnen doen, dus ook de appelpulp, het klokhuis en de steel van de appel. Yespers lanceert eigen producten, maar kijkt ook in de markt of er andere voedselproducenten zijn die interesse hebben in de stromen die ze creëren. Stefan: “Van de pulp maken we nu een vezelrijk appelmeel. Daarvan willen we ontbijtgranen maken. Uit de pitjes persen we olie en we kijken of de steeltjes in een theeblend gebruikt kunnen worden.”

Een volgende stap is het doorrekenen van de appelketen op ‘true price’; de marktprijs plus de sociale- en milieukosten van een product. Stefan: “Dat geeft een goed beeld van de echte impact van je product of dienst. Het is een heel waardevol model dat inzicht geeft in hoe je producten het echt doen.”

De urgentie neemt toe

Stefan vindt het ‘heel gaaf’ om te zien dat hun producten worden gekocht en Yespers groeit, maar aan de andere kant vindt hij de veranderingen naar een duurzame en inclusieve voedselketen frustrerend traag gaan. “De urgentie wordt elke dag groter. Maar hoe krijgen we meer consumenten ervan overtuigd dat meewerken aan de transitie ook voor hen uiteindelijk het voordeligst is? Dat is wel een kluif. Wat voor mij heel logisch is, is voor een ander nieuw en wat ongrijpbaar.” Terwijl je impact alleen samen maakt, volgens Stefan. “Je hoeft echt niet meteen te gaan ondernemen zoals ik, maar kan ook producten kopen van bedrijven die goed doen of je expertise aanbieden via een platform.”

Opschalen van de pilot

De steun van DOEN maakt het mogelijk dat Yespers aan productontwikkeling en marktonderzoek kan doen en de pilot kan opschalen. De focus ligt momenteel op dat laatste. Stefan: “Dat we dankzij DOEN op kleine schaal het ‘total use’-principe in de praktijk kunnen brengen, is cruciaal geweest om nu te kunnen gaan opschalen. Dat hadden we anders niet kunnen doen.”

Voor het opschalen werkt Yespers samen met een appelteler. Maar ze proberen ook andere telers enthousiast te maken. “Vanuit onze appel pilot komen ook nieuwe producten waarmee we andere korte ketens kunnen realiseren. Zo staan we nu op het punt een overeenkomst te tekenen met De Graanrepubliek, een Groningse coöperatie die granen teelt in opdracht van merken en daarbij werken aan het verbeteren van de biodiversiteit en het op smaak telen van granen. Zij gaan voor ons ‘morning oats’ produceren, natuurlijk met appels, maar ook met een duurzamer verdienmodel voor Groningse graantelers.”

‘Ga op zoek naar haakjes’

Zonder jezelf te verloochenen is het volgens Stefan belangrijk om als ondernemer op zoek te gaan naar haakjes waar anderen op kunnen inhaken. “Toen we begonnen met Yespers was er nauwelijks iemand geïnteresseerd in duurzaam of inclusief. Daarom hadden we het meer over de bijzondere of onderscheidende voedingswaarden. De manier hoe je je initiatief neerzet is heel belangrijk. Het is niet altijd makkelijk als je met een missie bezig bent, maar vind een haakje waar mensen op aanslaan.”