Deze zomer staat de Duitse stad Kassel honderd dagen in het teken van ‘s werelds belangrijkste manifestatie op het gebied van eigentijdse, beeldende kunst: Documenta. De hele stad wordt overgenomen: overal zijn kunstwerken te zien en poppen kunstpaviljoens op met een geïmproviseerde uitstraling. De tentoonstelling wordt samengesteld door steeds een andere curator. Deze vijftiende editie heeft het Indonesische kunstenaarscollectief én DOEN-partner ruangrupa de artistieke leiding. Het is voor het eerst dat niet één kunstenaar maar een collectief deze rol vervult en dat er zoveel initiatieven uit Afrika, Azie en Latijns Amerika zijn uitgenodigd. De rode draad dit jaar zijn de waardes en ideeën van ‘lumbung’: Indonesisch voor gemeenschappelijke rijstschuur. Hierbij staan collectiviteit, samenwerken en eerlijk delen centraal. Gertrude Flentge, oud- programmamanager bij Stichting DOEN, is lid van het artistieke team van ruangrupa en onderdeel van het curator-team.
‘Make friends not art’
Collectief ruangrupa biedt kunstenaars ruimte (fysiek en mentaal) om nieuwe perspectieven op de snelgroeiende metropool Jakarta te ontwikkelen. Het is de motor achter de eigentijdse kunstscene in Indonesië én een kenniscentrum voor een collectieve en sociale (kunst)praktijk in de wereld. En daarmee de inspirator van een grotere beweging die zich inzet voor gemeenschappelijkheid en vrijheid van expressie. Iedereen wordt uitgenodigd deel te nemen, en het proces staat voorop in plaats van het resultaat. In hun eigen woorden ‘make friends not art’.
Documenta15
Ruangrupa bouwt de vijftiende editie van Documenta op de kernwaarden en ideeën van ‘lumbung’, wat rijstschuur betekent. In de rijstschuur slaan gemeenschappen op het Indonesische platteland hun overtollige oogst op, als een gemeenschappelijke hulpbron die ze collectief beheren en verdelen. Ruimer gezien is lumbung ook op te vatten als een gedeeld reservoir van kennis, materialen en mogelijkheden. ruangrupa legt de nadruk op het collectief, samenwerken en uitwisselen van ideeën, waar principes als collectiviteit, generositeit en humor centraal staan. Met Documenta15 wil ruangrupa een wereldwijde, coöperatieve, interdisciplinaire kunst- en cultuur lumbung creëren die ook na de 100 dagen effectief moet blijven.