Impactcase Mission Reuse

Weg met de wegwerpcultuur

Wereldwijd produceren we meer dan 400 miljoen ton plastic per jaar. Ruim een derde daarvan is voor verpakkingen, die we vaak direct na gebruik weggooien. Deze ‘wegwerpmentaliteit’ zit diep verankerd in onze maatschappij. Om het plasticprobleem aan te pakken moet daar verandering in komen, vonden Enviu, Fair Resource Foundation en Natuur & Milieu. Samen startten zij in 2020 het programma ‘Mission Reuse’, met als duidelijke missie om herbruikbare producten in het dagelijks leven de norm maken. Stichting DOEN steunt Mission Reuse vanaf de start.

Samen aan het hergebruik

Wat is er nodig om een hardnekkige gewoonte te veranderen? Om dit te onderzoeken, test Mission Reuse hergebruik op verschillende locaties met een divers publiek, zoals kantoren, sportclubs en in het openbaar vervoer. In het voorjaar van 2024 start een pilot in Rotterdam samen met onder andere de Nederlandse Spoorwegen, gemeente Rotterdam en de provincie Zuid-Holland. Drie maanden lang werken meer dan dertig horecapartners in en rondom het Centraal Station mee aan een experiment met een collectief retoursysteem voor herbruikbare bekers. De belangrijkste inzichten:

• Samenwerking en een gelijke aanpak van horeca-aanbieders is cruciaal in het overtuigen van consumenten.
• Een universele retourinfrastructuur is niet alleen technisch haalbaar, maar blijkt in de praktijk ook goed te werken.
• Hergebruik schiet omhoog wanneer het de ‘standaard’ aangeboden optie is.

Meer neuzen dezelfde kant op

Voor het succesvol uitbannen van ‘single-useverpakkingen’ is een goede samenwerking tussen verschillende partijen dus essentieel. Er zijn grote stappen te nemen en de wil is er zeker, maar waar is de weg eigenlijk?

Om kennis te delen, partijen met elkaar in contact te brengen en elkaar te inspireren, organiseert Mission Reuse samen met het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV), Verpact en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat sinds 2023 de Reusable Packaging Fair. Zowel beleidsmakers, innovatieve start-ups als mensen uit het bedrijfsleven komen hier samen. Na een jarenlange lobby voor meer focus op hergebruik en het belang van de circulaire economie, is tijdens de ‘fair’ de mentaliteitsverandering duidelijk merkbaar. De vraag is niet meer óf we overgaan naar herbruikbare verpakkingen, maar hóé.

Bioscoop waagt de sprong

Kunnen we de wegwerpeconomie uiteindelijk zelf in de prullenbak gooien? Dat lukt volgens Enviu alleen als iedereen meedoet: de overheid om wet- en regelgeving aan te passen, bedrijven om hun systemen en service te veranderen en de consument moet ook een stapje extra willen zetten. Maar mogelijk is het zeker en dat laat de bioscoopketen Pathé zien. In een geslaagde pilot bij drie vestigingen en met hulp van Mission Reuse, test Pathé een duurzaam hergebruiksysteem. Hiermee bespaart de bioscoopketen in 3 maanden zo’n 45.000 wegwerpbekers en 25.000 deksels. Pathé besluit de sprong in het diepe te wagen en introduceert tijdens de kerstperiode in 2023 de herbruikbare bekers in alle 30 theaters, waarmee Pathé naar schatting 1,8 miljoen wegwerpbekers per jaar bespaart. De opgedane kennis delen zij met andere organisaties, zodat ook die een stap kunnen maken op weg naar een hergebruiksysteem.

Een verpakking met een toekomst

Mission Reuse is volop in beweging en pakt de uitdaging van hergebruik van verpakkingen breed aan. Naast het initiëren, stimuleren en opschalen van innovatieve oplossingen (inmiddels ook voor e-commerce en glas), staat hergebruik zowel nationaal als internationaal nu op de politieke agenda. Mission Reuse koppelt partners aan elkaar, deelt ‘best practices’ en opgedane kennis, zodat steeds meer mensen gaan inzien dat dit de toekomst is.