Impactcase: ENVenture

Energie voor iedereen

ENVenture maakt duurzame-energieoplossingen bereikbaar voor mensen in afgelegen gebieden van Oeganda. Met een speciaal incubatorprogramma trainen zij lokale nonprofit-coöperaties, ook wel ‘Community Based Organisations’ (CBO’s) genoemd, om zich te ontwikkelen tot duurzame-energieondernemer. Nadat de ondernemers zijn opgeleid, bedienen zij de eigen gemeenschap. Zo krijgt een grote groep mensen die eerst afhankelijk was van dure en vervuilende kerosine, toegang tot betaalbare en duurzame energie.

Onbereikbare technologieën
Ieder huishouden heeft energie nodig om voedsel te bereiden, het huis te verlichten, simpelweg om te leven. Omdat de prijs voor energie hoog is, maar ook omdat er geen elektriciteitsnetwerk is, vallen veel huishoudens terug op energiebronnen die vervuilend en vaak ook gevaarlijk zijn. Denk aan een kerosinelamp die omvalt en brand veroorzaakt. Het probleem in Oeganda is niet het tekort aan technologieën op het gebied van duurzame energie, maar het gebrek aan toegang. Van de mensen die geen toegang hebben tot moderne, schone brandstoff en om mee te koken of (duurzame) elektriciteit om hun huis en buurt te verlichten, woont 85 procent in rurale, afgelegen gebieden, een zogeheten ‘last-mile-challengegebied’. Mensen hebben hier niet de beschikking over middelen die bijvoorbeeld in Kampala wel te krijgen zijn.

Lokale oplossingen
De missie van ENVenture is om de bereikbaarheid van duurzameenergieoplossingen voor mensen in afgelegen gebieden in Oeganda te vergroten. ENVenture richt zich niet alleen op de verkoop van producten, maar creëert samen met lokale organisaties een netwerk dat financieel gezond is, zelfstandig opereert en het belang dient van de gemeenschap. Aan deze lokale non-profi tcoöperaties, zogenaamde ‘Community Based Organisations’ (CBO’s), verstrekt ENVenture kleine leningen. Zij staan centraal en springen in op de behoeften van de lokale gemeenschap. Door keuzes niet op te dringen maar deze te laten maken door de leiders van de dorpen, ontstaat er meer draagkracht.

Trainingsprogramma
Via een incubatorprogramma helpt ENVenture de CBO’s zich te ontwikkelen tot duurzame-energieondernemers. Om mee te doen moeten zij minimaal vijf jaar bestaan, hun administratie bijhouden, geregistreerd staan en samen willen werken met een mentor vanuit ENVenture. Daarnaast zijn er groepstrainingen en netwerkbijeenkomsten.

Impact op levenskwaliteit
ENVenture draagt direct bij aan het verbeteren van de levenskwaliteit van de gebruikers. Uit een onderzoek van DOEN-partner 60 Decibels onder 133 klanten van aangesloten CBO’s, blijkt dat bij 93 procent de kwaliteit van leven beter is nadat zij toegang hadden gekregen tot duurzame-energieproducten. Zij betalen nu minder voor energie, houden meer geld over en voelen zich veiliger nu ook ’s avonds hun omgeving beter verlicht is.

Impact op schoolresultaten
Veel Oegandese huishoudens leven de avonduren in het donker om te besparen op kerosine. Dit heeft een negatieve invloed op de schoolresultaten van de kinderen, want huiswerk maken is in het donker onmogelijk. Thuisonderwijs tijdens de coronacrisis maakt dit probleem alleen maar groter. Via de CBO’s hebben deze gezinnen nu toegang tot lampen op zonne-energie. Overdag laden zij de lampen op, in de avond duiken de kinderen de schoolboeken in. Zo biedt deze oplossing hun een kans op een betere toekomst.

Impact op werkgelegenheid
Veel van de mensen die in een last-milegebied wonen, zijn vrouwen. Vaak verdienen zij minder dan 3 dollar per dag. Uit het eerdergenoemde onderzoek van 60 Decibels blijkt dat de CBO’s in 2020 575 nieuwe banen hebben gecreëerd, waarvan 70 procent voor vrouwen. Van deze CBO’s bleek 83 procent het incubatorprogramma van ENVenture gevolgd te hebben. Dit toont aan dat het programma werkt en op meerdere fronten meetbare resultaten boekt: duurzaamheid, inclusiviteit en de algehele levenskwaliteit.

Patronen doorbreken
Sinds 2018 is ENVenture een partner van DOEN. De bijdrage is gebruikt om de organisatie in de breedte te versterken en 50 tot 110 nieuwe CBO’s te trainen. Met steun van Stichting DOEN is het ENVenture gelukt om bestaande patronen te doorbreken. ENVenture draagt bij aan een samenleving waarin iedereen mee kan doen en levert tegelijkertijd een belangrijke bijdrage aan de transitie naar een duurzaam energiesysteem.

Toekomst
ENVenture heeft verschillende uitdagingen gekend, waaronder de covid-19-pandemie. Ondanks dat dit soms moeilijke tijden zijn geweest, heeftENVenture bewezen een veerkrachtige organisatie te zijn die met open vizier handelt, open communiceert en altijd zoekt naar oplossingen. In de toekomst gaat ENVenture door met het werk in Oeganda en ze onderzoeken of ze het model ook in andere Afrikaanse landen in de regio kunnen toepassen. Iedereen heeft immers recht op toegang tot duurzame technologieën die de kwaliteit van leven verbeteren.

Deze case is gemaakt in samenwerking met Avance Impact.